prof. Dr. Yaman Akdeniz, Ekşi Sözlük’e Yeniden Erişim Engelini Değerlendirdi: “Seçim Yaklaşırken Tüm Sosyal Medya Platformlarının Engellenmesi…
MELİS YILDIRIM
İfade Özgürlüğü Derneği Prof. Yaman Akdeniz, Ekşi Sözlük’e tekrar erişim sorunuyla ilgili olarak, “Seçim yaklaştıkça bu tür müdahalelerin daha da artacağını görüyorum. Bant daraltma ya da tamamen erişimi engelleme uygulaması ihtimalini değerlendirmek durumundayım. Twitter ve YouTube platformları başta olmak üzere tüm sosyal medya platformlarında artış yaşandı.” . Bazı haber sitelerine erişim sorunlarının devam ettiğine işaret eden Akdeniz, “Vatandaşların düşüncelerini ifade edebilecekleri platformlara erişim ya engelleniyor ya da zorlaşıyor ve vatandaşların doğru ve bağımsız haber platformlarından bilgi alması engelleniyor. Bunlar birlikte değerlendirildiğinde; seçimlere giden sürecin çok zorlu geçeceğini söylemek lazım’ dedi.
Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu’nun (BTK) 21 Şubat 2023 tarihli kararı ile Ekşi Sözlük’e erişim yasaklandı. Sözlük, dün Ankara 4. Sulh Ceza Mahkemesi’nin yasağı kaldırmasının ardından yeniden açıldı. Kısa bir süre sonra Ankara 5. Sulh Ceza Mahkemesi’nin karara yapılan itirazı kabul etmesiyle siteye tekrar erişim engellendi.
İfade Özgürlüğü Derneği Prof. Dr. Yaman Akdeniz, ANKA Haber Ajansı için süreci değerlendirdi. Akdeniz, Ekşi Sözlük’e erişimin tamamen engellenmesinin daha önceki engelleme kararlarından farklı olduğunu belirtti. Akdeniz, kararın gerekçesinin 5651 Sayılı Kanun’un 8/A maddesi kapsamında “millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması” olduğunu belirtti. Kabul edildi” dedi. Akdeniz, şöyle devam etti:
“GEÇMİŞTE SOSYAL MEDYA PLATFORMLARINA İLİŞKİN BİREYSEL BAŞVURULARA NİHAYET AYM KARARI VERİLMİŞTİR. WİKİPEDİA UYGULAMALARI İLE BU DURUM DEĞİŞTİ”
“Aslında itirazın kabulünden ziyade ilk kararı veren Ankara 4. Sulh Ceza Mahkemesi kendi kararını düzeltme yani erişime kapatma uygulamasını kaldırarak düzeltti. Ancak daha önce öğrendiğimiz gibi bu sabah bu karara BTK ya da Cumhurbaşkanlığı ya da her ikisi tarafından itiraz var.İtirazın kabul edildiğini ve başvuru merciinin Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği olduğunu öğrendik.Dolayısıyla bu aşamada başvuru ve karar erişimin engellenmesi fiilen katılaştı.Bu aşamada yasal da olsa Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuru yapılabilecek.Anayasa Mahkemesi’ne Ekşi Sözlük üzerinden bireysel başvuru yapılacak.
Geçmişte sosyal medya platformları ile ilgili kişisel başvuruların aciliyetini göz önünde bulunduran Anayasa Mahkemesi, geriye dönük engelleme yapılmasının yanı sıra ileriye dönük yani engelleme tarihinden sonra yayınlanan içeriğe erişimin de engellenmesi nedeniyle bu tür başvuruları ivedilikle karara bağlamıştır. . Aynı şekilde 2014 yılında başvuranlardan biri olduğum Twitter ve YouTube platformlarıyla ilgili başvurular Anayasa Mahkemesi tarafından çok hızlı bir şekilde karara bağlanırken, Wikipedia’dan yapılan başvurularla bu durumun değiştiğini gördük. Nisan 2017’de Ekşi Sözlük gibi kamu düzeni ve milli güvenliğin korunması amacıyla tamamen kapatılan Wikipedia platformunun ancak 2,5 yıl sonra Anayasa Mahkemesi kararıyla tekrar erişime açıldığını gördük.”
“AYM BAŞVURUNUN KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA KARAR VERİRSE AİHM’YE GİTME SÜRECİNDE GECİKMELER AÇILIR”
2020 yılı başında erişime kapatılan OdaTv, Independent Türkçe ve JinNews haber sitelerine yapılan başvuruların henüz Anayasa Mahkemesi tarafından karara bağlanmadığına işaret eden Akdeniz, “8/A unsuruna ilişkin başvurunun yerinde olduğunu görüyoruz. aslında siyasi niteliktedir ve basını, internet medyasını ve sosyal medya platformlarını susturmak amacıyla kullanılmaktadır.Sistematiktir.Anayasa Mahkemesi fiilen kendi içtihadını yani BirGün’ü oluştururken Diken’in yaptığı başvurular, unionorg ve hatta vikipedi hep ihlal kararı vermiştir.Eksi Sözlük uygulamasında da ihlal kararı verecektir.Ancak bu başvuruları vakit kaybetmeden karara bağlamaktansa Anayasa Mahkemesi’ni beklediğini görmekteyiz.Dolayısıyla, etkili ve erişilebilir bir iç hukukun olmadığını görüyoruz.Anayasa Mahkemesi’nin başvuruları kabul edilemez bulması durumunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne sevk edilecek. f İnsan Hakları (AİHS). ) açılırsa süreçte gecikmelere neden olur” dedi.
“SEÇİM YAKLAŞTIKÇA BU TÜR MÜDAHALELERİN ARTARAK OLACAĞINI GÖRÜYORUM”
Akdeniz, daha önce Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 2022’de geçirdiği yasa değişikliklerinin 2023 genel seçimlerine hazırlık niteliğinde olduğunu belirttiklerini söyledi. Büyük yıkıma ve çok sayıda ölüme neden olan depremlerin ardından hükümetin eleştiriler karşısında bandı daraltma yoluna gittiğini belirten Akdeniz, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Depremin üçüncü gününde aslında kurtarma çalışmalarının en yoğun olduğu dönemde Twitter’a 8 saatlik bant küçültme cezası verildiğini ancak daha sonra bu cezanın kaldırıldığını ve şimdi de benzer şekilde Ekşi Kelamlık platformunun yayında olduğunu görüyoruz. ve platformun depremle ilgili içerik nedeniyle bloke edildiğini, seçim yaklaştıkça durumun böyle olduğunu belirterek, “Bu tür müdahalelerin daha da artacağını görüyorum. Twitter ve YouTube platformları başta olmak üzere tüm sosyal medya platformlarında bant daraltma ya da tamamen erişimi engelleme ihtimalinin arttığını takdir etmeliyim.”
“VATTAŞIN KENDİ NİYETLERİNİ KONUŞABİLECEĞİ PLATFORMLARA ERİŞİMİ ENGELLENMİŞ, YANLIŞ VE BAĞIMSIZ HABER PLATFORMLARINDAN BİLGİ ALMASI YASAKTIR”
İnternette çok fazla gelişme olduğunu ve devam eden erişim engellerinin unutulduğunu belirten Akdeniz, sözlerini şöyle tamamladı:
“OdaTV, Independent Turkish ve JinNews haber sitelerinin 2020’den beri engellendiğini belirtmiştim. Bunlara ek olarak Türkiye’den lisansları olmadığı için Amerika’nın Sesi (Amerika’nın Sesi) ve Deutsche Welle (DW) haber siteleri de Türkiye’den lisans almamış. Haziran 2022’den beri yasaklı. Unutulmamalı ki Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) talebi üzerine erişim engelleniyor, sorun olacağını söylemeliyim.”
