F-35 projesinde Türkiye’nin rolü Almanya’ya verildi
F-35 programının ortak yapımcıları arasında yer alan Türkiye, S-400 tedariki nedeniyle Eylül 2021’de programdan çıkarıldı. Programdan çıkarılmadan önce yaklaşık 11 Türk savunma sanayi firması F-35 savaş uçağı için çok sayıda kritik parça üretiyordu. Bahsi geçen 11 firma arasında yer alan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), tıpkı Rheinmetall gibi Northrop Grumman’a teslim edilecek F-35 uçağının orta gövdesini üretiyordu. Türkiye’nin programdan çıkarılmasının ardından 11 Türk firmasının parça üretimine son verildi. F-35 programının ana yüklenicisi Lockheed Martin, bir süredir Türk şirketlerinin iş hisselerini diğer yerli ve yabancı şirketlere dağıtmak için çalışıyor.
TUSAŞ’IN YERİNİ ALMAN FİRMASI ALACAK
ABD merkezli Lockheed Martin ve Northrop Grumman şirketleri, F-35’in orta gövdesi için stratejik tedarik kaynağı olarak Rheinmetall AG ile bir niyet mektubu imzaladı. Bu potansiyel ortaklık ile Almanya’da ikinci bir F-35 orta gövde entegre montaj hattı (IAL) kurulacak.
Rheinmetall ile ABD’li şirketler arasında Avrupa’da ikinci bir F-35 orta gövde entegre montaj bordürünün kurulumunu kapsayan anlaşma, bir anlamda TAI’nin rolünün Alman Rheinmetall şirketine verilmesi anlamına geliyor.
Türk şirketlerinin programdan çıkarılması, F-35 tedarik zincirinde önemli sorunlara yol açarak tedarik sorunlarına ve maliyetlerin artmasına neden oldu. Uçağın üreticilerinden biri olan Türkiye, 100’den fazla F-35 savaş uçağı tedarik edecekti.
